در صورتی که یک جراح دهان، فک و صورت با تجربه و مهارت برای جراحی و تصحیح ناهنجاری فک خود انتخاب کرده اید مطمئن باشید که کمتر دچار عوارض جراحی فک و صورت خواهید شد. همچنین لازم به ذکر است که در صورت وجود عوارض جراحی فک، همه آنها موقتی بوده و پس از مدت کوتاهی برطرف خواهد شد.
مهم‌ترین عوارض جراحی فک و صورت عبارتند از:
- عفونت: عفونت از عوارض بسیاری از عمل‌های جراحی است. البته باید تاکید کرد که چون جنس پیچ های به کار رفته در جراحی فک و صورت از جنس تیتانیوم است و این فلز با بدن سازگاری داشته، به آن واکنش منفی نشان نمی دهد. به همبن دلیل احتمال بروز عفونت کاهش می یابد. با این حال پزشک جهت پیشگیری برای بیمار آنتی بیوتیک تجویز کرده تا بعد از عمل مصرف کند و با توجه به پرعروق بودن ناحیه فک و صورت شانس عفونت بسیار پایین است.
- بی‌حسی: بی حسی در اطراف مکانی که عمل جراحی روی آن انجام شده، از دیگر عوارض می باشد. بی حسی که به مرور از بین خواهد رفت و جای نگرانی ندارد. فرد احساس سوزن سوزن شدن را تجربه می‌کند. چراکه رشته‌های عصبی در حال بهبودی اند. احساسی طبیعی که می تواند تا 6 ماه طول بکشد. لب در فک بالا و پایین دیده می شود که در فک بالا در حدود 2 الی 3 ماه به طور کامل ترمیم می شود ولی در فک پایین مدت زمان بیشتری طول می کشد.
- گرفتگی بینی یکی دیگر ازعوارضی است که به دلیل استفاده از لوله‌هایی که هنگام جراحی در سوراخ بینی قرار گرفته است، ایجاد شده و با استفاده از اسپری پاک کننده مخصوص بینی و پنبه آغشته به آب گرم، این مشکل برطرف شده و نهایتا تا یکی دوهفته بعد از جراحی از بین می‌رود.
- کاهش وزن به دلیل مصرف کمتر مواد غذایی می تواند اتفاق بیفتد.
- سفت شدن مفاصل: حتی ممکن است موقع جویدن صدایی شبیه سابیدن به وجود بیاید ولی جای نگرانی نیست چرا که در کاربرد فک اختلالی ایجاد نمی کند.
- تورم: استفاده از کمپرس یخ در ۴۸ ساعت پس از عمل جراحی این مشکل را به حداقل ممکن می رساند.
- پهن شدن بینی یکی از عوارض پس از جراحی فک بالا می باشد.
مراقبت های لازم پس از جراحی فک و صورت
- استراحت کامل بیمار بعد از انجام عمل جراحی فک
- ممنوع بودن مصرف دخانیات
- مصرف غذاهای نرم و مایعات. خودداری از خوردن غذا های سفت 6 تا 8 هفته بعد از عمل
- مسواک نزدن به مدت یک یا دو روز پس از عمل. شست و شوی مرتب با محلول آب و نمک برای شستشوی دهان
- استفاده از کمپرس سرد برای جلوگیری از تورم
- اجتناب از فعالیت های سنگین
- انجام دقیق دستورات دارویی پزشک
سوالات متدوال ناهنجاری های فکی
1. آیا درمان ناهنجاری فک بدون جراحی امکان پذیر است؟
انواع ناهنجاری های فک را می توان با کمک دستگاه های ارتودنسی متحرک و بدون جراحی درمان نمود. مگر در مواردی که بیمار سن بلوغ را پشت سر گذاشته و شکل دادن استخوان فکین با دستگاه ارتودنسی به تنهایی امکان پذیر نباشد. در این صورت ارتودنسی به همراه جراحی که ارتوسرجری نام دارد به بیمار پیشنهاد می شود.
2. آیا ناهنجاری های فک خطرناک است؟
ناهنجاری فک به خودی خود خطرناک نیست. اما اقدام دیر برای درمان ناهنجاری های فکی باعث عوارض شدیدتر شده و لازم است در آینده وقت و هزینه بیشتری جهت رفع ناهنجاری های فک و دندان صرف شود.
3. در چه صورت ناهنجاری های فک نیاز به جراحی دارند؟
عمل جراحی برای اصلاح دفورمیتی هایی از فک توصیه می شود که درمان های ارتودنسی به تنهایی کمک کننده نباشد. یا سلامتی بیمار به خطر افتاده باشد. مواردی مانند آپنه (قطع تنفس به مدت کمتر از 20 ثانیه) در هنگام خواب یا سایر مشکلات تنفسی، جویدن، صحبت کردن و مشکلات مفصلی فک می تواند دلیلی بر نیاز بیمار به جراحی برای اصلاح دفورمیتی و بدشکلی فک بعد از سن بلوغ باشد.
4.نقش ارتودنسی در درمان ناهنجاری های فک چیست؟
ارتودنسی علاوه بر بهبود ظاهر، به مرتب شدن دندان هایی کمک می کند که به علت ناهنجاری های فکی به درستی روی هم قرار نگرفته اند. همچنین ارتودنسی از تروماهای دندانی که باعث ایجاد درد و خستگی عضلانی و مفصلی می شود جلوگیری می کند.
5.هزینه درمان ناهنجاری فک چقدر است؟
هزینه درمان و اصلاح ناهنجاری فک و هزینه ارتودنسی به عوامل مختلفی بستگی دارد. عواملی چون نوع درمان انتخابی، شیب دندان ها، وضعیت فکین، نیمرخ بیمار، میزان شلوغی دندان ها، وضعیت رادیوگرافی بیمار، شدت ناهنجاری و … اگر درمان ناهنجاری فک علاوه بر ارتودنسی نیاز به جراحی نیز داشته باشد لازم است بیمار وقت و هزینه بیشتری برای درمان صرف نماید.
6. عوارض ناهنجاری های فک چیست؟
پوسیدگی زودرس دندان ها و بروز بیماری های لثه از بارزترین و مهم ترین عوارض ناهنجاری های فک می باشد. بروز شلوغی دندان ها و نامرتبی دندان ها نیز از دیگر عوارض ناهنجاری فک است. مشکلات گوارشی بر اثر عمل جویدن ناقص و احساس درد و کاهش اعتماد به نفس به دلیل نقص فیزیکی در ناحیه فک و صورت از دیگر عوارض ناهنجاری های فک است.
برای تشخیص اینکه در ناهنجاری فک، کدام یک از فک ها مقصر است؛ پزشک متخصص ارتودنسی اقدام به رادیوگرافی کرده سپس رادیوگرافی را آنالیز و بررسی می کند. اعداد و ارقام روی آنالیز به متخصص نشان می دهد کدام فک باعث ایجاد ناهنجاری شده است.
مواردی که جراحی اصلاح فک برای رفع آن ها انجام می گردد عبارتند از :
- مشکل در جویدن یا گاز زدن غذا
- مشکل در بلع
- درد مزمن فک یا مفصل فک و سردرد
- سایش بیش از حد دندان ها
- Open Bite (فاصله بین دندان های بالا و پایین وقتی دهان بسته است)
- ظاهر غیر متعادل صورت از جلو یا پهلو
- آسیب صورت یا نقص های مادرزادی
- عقب بودن چانه
- فک بیرون زده
- عدم توانایی در به هم رساندن لب ها بدون کشیدن آن ها
- تنفس از راه دهان برای مدت طولانی و خشکی دهان
- آپنه خواب (مشکلات تنفسی هنگام خواب همچون خر و پف کردن)
مزایای جراحی اصلاح فک
- بالارفتن اعتماد به نفس و داشتن چهره ای زیباتر
- ارتباط بهتر بین دندان ها و قرار گرفتن آنها روی هم
- عبور بهتر هوا از مجراهای عبور هوا
جراحی فک در برخی موارد تنها درمان موثر برای بیماران دچار آپنه خواب (وقفه تنفسی در خواب ) است. میزان موفقیت جراحی ارتوگناتیک در رفع مشکلات خواب ناشی از وقفه تنفسی، بیش از ۸۰ درصد است.
